صنعت

 د افغانستان د صنایعو او کانونو خونه راپور ورکوي، چې د ۲۰۲۲ کال تر دوبي پورې په هېواد کې یوازې ۶۰۰۰ فابریکو فعالیت کاوه، چې د ۴۰ میلیونو وګړو په جمعیت کې ډېرې لږې او ډېرې کوچنۍ دي. دا د پیل ټکی دی.

 هغه څه چې په فني لحاظ د درنو صنعتونو د اصلي سکتورونو په توګه طبقه بندي کېږي – د فولاد، د تولیدي فابریکو منتاژ، او د سمنټو فابریکې – خورا محدودې دي.

دا وضعیت د دې حقیقت ښکارندویي کوي چې د افغانستان ۸۵ سلنه وګړي په مستقیم یا غیر مستقیم ډول په کرهنه بوخت دي او خپل خواړه پخپله تولیدوي.

دا د دوی دنده ده، او له همدې امله، د ټول ملت په توګه له اقتصاد څخه برخه اخستنه د نفوسو د ساتلو لپاره اړین کار دی.په دې اساس، د کار  د ځواک احصایې په کار د ګمارل شوي کارې ځواک ډیره کوچنۍ برخه ښیي.  د ۲۰۲۲ لپاره، د ملګرو ملتونو د کار  نړیوال سازمان، د افغانستان د کاري ځواک د سروې پر بنسټ، راپور ورکوي چې په افغانستان کې ټولټال ۶.۰۷۹ میلیونه بوخت کارګران و.دا د ټول احتمالي کاري ځواک سره پرتله کړئ، چې لس کاله وړاندې (په ۲۰۱۲ کې) ۱۱.۵۹ ملیونه و.

د لوی اقتصاد څخه بهر د کار د اشتغال ارقام غیر رسمي دي (د مخدره توکو اړوندو فعالیتونو په ګډون) او د ټولو رسمي احصایو څخه تښتیدلي، مګر د GDP د ۵۰ او ۸۰ سلنې ترمنځ اټکل کېږي!  نو ځکه، دا ډول احصایې د پیل ټکي ندي.په ۲۰۲۰ کې د ټولټال ۶.۰۷۹ ملیونو کارګرانو څخه، یوازې ۵۰۰۰۰۰ یې په تولید کې، ۲.۷۱۴ ملیونه یې په کرهنې او پاتې ۲.۸۶۵ ملیونه یې په دولتي او نورو سکتورونو کې مشغول و. برسیره پردې، ترټولو لوی فرعي سکتور چې ۳۴۸۰۰۰ کارګران د ټوکر او جامو په برخه کې و.  دا د غالۍ  د اوبدلو د فعالیت استازیتوب کوي، یو ځانګړی او دودیز صنعت چې افغانستان د اوږدې مودې لپاره پرې مشهور دی.

ډېری یې  په کور کې د ښځو او نجونو لخوا ترسره کېږي، نارینه د څارویو پالنه کوي او وړۍ راټولوي.موخه دا ده چې په ورته وخت کې په درنو او سپکو سکتورونو کې د اقتصاد پراخوالي لپاره اقدامات وشي.  د درنو صنعتو د نورو مهمو سکټورونو لپاره، د فلزاتو مدغم تولید ته اړتیا ده. د سپک صنعت په اړخ کې، د چټکې پراختیا لپاره ډیر ښکاره فرعي سکټورونه شته.  د اوبو مدیریت د زیربنا – د دروازو وسایلو،، او نورو لپاره ډیره اړتیا شته.د خواړو او فایبر د پروسس ټول سکتورونه باید د غلو ، لبنیاتو ، غوښې ، کب او تولید څخه تر پټو او  څرمنیزو  توکو پورې پراخه شي. دا به په ټوله نړۍ کې د تولید کونکي کاري ځواک ګړندۍ زیاتوالي وښیي. موخه دا ده چې په لومړیو څلورو کلونو کې ۱.۵ ملیونه تولیدي کارګران ولرو  او په دویمه مرحله کې ۴ ملیونه ته ورسېږي، په عین حال کې د مهارتونو کچه لوړول مړو او کاري ځواک پیاوړی کړو.